Het plantseizoen is net weer begonnen. Bomen met kale wortel plant je namelijk vanaf november tot eind maart/ begin april. De bomen hebben dan hun blad laten vallen en zijn in rust.
Toch is er nog wel enige activiteit onder de grond te bespeuren. Wortelvorming vindt ook nu nog plaats. Zeker als in november de grond nog wat warm is, gebeurt dat. Ik zie het elk jaar weer bij bomen die ik in november tijdelijk in het zand heb gezet en er in januari/ februari uithaal. Die hebben dan al mooie nieuwe haarwortels gemaakt.
Dat is het mooie als je vroeg, dus vanaf november, gaat planten. Nog een voordeel is als je grond in een goede staat verkeerd, zie de vorige blogpost ‘Het geheim van een goede bodem voor een fruitboom’. Deze aanplant krijgt het wat makkelijker in het voorjaar omdat ze al ‘geworteld’ zijn. Daardoor hebben ze gelijk de beschikking tot water en voedingsstoffen. Bomen of struiken die later in het seizoen geplant zijn hebben dit nog niet en vragen om meer aandacht in het voorjaar. Uiteraard is dit een nadeel van bomen met kale wortels. Het resultaat is doorgaans ook dat je weinig groei ziet in het eerste jaar na aanplant. Alle groei concentreert zich op het maken van nieuwe wortels. Dus is de vraag, wat is beter? Bomen met kale wortels versus pot?
Hier lijkt een voordeel voor bomen en struiken uit pot aan het licht te komen, maar is dit wel zo? Bovengronds ziet het er allemaal prachtig uit. Nieuwe groei, vaak al wat fruit en de conclusie wordt getrokken dat de boom of struik goed is aangeslagen.
Maar meestal is dit helemaal niet zo. De nieuw aangeplante boom of struik teert op de grond uit de pot, vaak met kunstmest wat er nog in de potgrond zat. En omdat in de pot grond is gedaan wat de wortels het allerlekkerst vinden zijn ze ook wel gek om gelijk eens buiten de deur te kijken in die vieze, natte, glibberige klei bijvoorbeeld…Wat je vaak ziet is dat deze aanplant helemaal nog niet zo goed is geworteld in de grond waarin hij is geplant.
Dat kan bij droogte problemen geven. De potgrond droogt vaak sneller uit dan bijvoorbeeld de klei in onze omgeving waardoor de kluit een beetje krimpt. Met als gevolg dat de doorworteling stagneert. Hierdoor krijg je juist bij bomen en struiken uit pot in het tweede jaar na aanplant groei stagnatie, op het moment dat de aanplant met kale wortel goed op gang begint te komen.
Neem je vervolgens de ecologische voetafdruk die zo’n potplant heeft nog mee, dan is het een weinig duurzame keuze. Voor de opkweek van deze bomen is namelijk veel meer input nodig. Om te beginnen heb je al de plastic pot, vervolgens moet deze worden gevuld met potgrond. In het meest gunstige geval zonder turf. Daarna moet de boom in de groei gehouden worden, wat een heel watergeefsysteem nodig heeft en moeten er voedingsstoffen worden toegevoegd. Al met al een hele lijst aan input om zo’n boom groot en verkoopbaar te maken. Misschien wel zo groot dat je een extra boom aan zou moeten planten om dat weer te compenseren.
Dit alles is voor mij een reden om bomen met kale wortels te kweken. Bomen met een zo laag mogelijke footprint, aangeplant in de natuurlijke cyclus en een stuk goedkoper voor de klant. Want de enige reden dat het kweken in pot is bedacht, is om meer jaarrond geld te kunnen verdienen en niet omdat het beter zou zijn.